Mae rhaglen solar ar doeon Cyngor Casnewydd/Egni Coop yn codi’r bar o ran ynni adnewyddadwy yng Nghymru. Mae gosodiadau newydd gael eu cwblhau ar 6 ysgol – a rhai o’r rhain ymhlith y mwyaf yng Nghymru.
![](https://aat.cymru/wp-content/uploads/2020/02/John-Frost-High.jpg)
Mae’r gosodiadau solar newydd yn cynnwys 225kW ar Ysgol Uwchradd John Frost, systemau 200kW ar Ysgolion Uwchradd Llanwern a Chasnewydd, 99kW yn Llyswyry a 30kW ar Ysgol Gymraeg Casnewydd. Mae hyn yn ogystal â dau osodiad yng Nghartrefi Gofal Blaen y Pant a Parklands sydd ag 8kW a 25kW yn eu trefn.
![](https://i2.wp.com/egni.coop/wp-content/uploads/2020/02/ysgol-cymraeg-casnewydd-9-scaled.jpg?fit=604%2C403&ssl=1)
Mae Cyngor Dinas Casnewydd yn cydweithio ag Egni Co-op i helpu’r awdurdod gyda’i nodau o ddod yn sefydliad carbon niwtral erbyn 2030.
Meddai Cyfarwyddwr Egni, Rosie Gillam: “Rydym yn gwneud cynnydd ardderchog yng Nghasnewydd a chyn hir, rydym yn disgwyl gweld 1MW o gapasiti wedi’i osod. Hoffwn ddiolch i’r ysgolion am eu brwdfrydedd – mae staff yr ysgolion a swyddogion y cyngor wedi cyd-dynnu i sicrhau bod y gosodiadau’n mynd yn eu blaen yn hwylus. Mae ein gosodwyr, Joju Solar, wedi gweithio’n galed dros ben hefyd, yn aml mewn amodau gwlyb iawn dros y mis diwethaf. Yn bwysicaf oll, mae’r disgyblion yn yr ysgolion wedi dangos diddordeb mawr hefyd, maen nhw wedi gwylio’r gosodiadau ac wedi gofyn llawer o gwestiynau da. Gobeithio, felly, y bydd rhai ohonynt yn mynd yn eu blaen i fod yn beirianwyr ynni adnewyddadwy yn y dyfodol!”
![](https://aat.cymru/wp-content/uploads/2020/02/Lliswerry.jpg)
Esboniodd Dr Chris Jardine, Cyfarwyddwr Technegol Joju Solar: “Mae ynni cymunedol yn ffordd o gyflawni gostyngiadau carbon ar raddfa sylweddol, ac ar yr un pryd rydym yn cyd-ymweithio â’r gymuned leol. Os yw’n mynd i lwyddo, mae’n rhaid adeiladu’r trawsnewid i ynni cynaliadwy o’r gwaelod i fyny fel hyn. Mae gwaith Egni gyda Chasnewydd yn enghraifft berffaith o’r hyn y gellir ei gyflawni.”
![](https://aat.cymru/wp-content/uploads/2020/02/Llanwern-2.jpg)
At ei gilydd, bydd 6,000 o baneli solar yn cael eu gosod gan Egni ar draws 21 safle, heb unrhyw gost i’r cyngor, gyda’r cyfanswm capasiti mwyaf yn agos at 2 MW.
Bydd y rhan fwyaf o’r trydan a gynhyrchir yn cael ei ddefnyddio ar y safle gan leihau allyriadau carbon y cyngor o 348 tunnell y flwyddyn. Bydd peth trydan hefyd yn cael ei allforio i’r grid i’w ddefnyddio yn y ddinas.
Meddai’r Cynghorydd Deb Davies, aelod cabinet y cyngor dros ddatblygu cynaliadwy: “Mae’r cyngor yn benderfynol o arwain ar fynd i’r afael â’r argyfwng hinsawdd, a thrwy weithio gydag Egni Co-op dros y misoedd nesaf, byddwn yn cyflawni cynnydd ugeinplyg yn swm yr ynni adnewyddadwy a osodir ar ein hadeiladau.
![](https://aat.cymru/wp-content/uploads/2020/02/liswerry-high-school-25-1-1024x683.jpg)
“Mae hwn yn gam mawr tuag at ein huchelgais o ddod yn garbon niwtral erbyn 2030.”
Mae Egni Co-op yn sefydliad cymunedol sy’n ariannu ac yn rheoli gosodiadau PV yng Nghymru. Cafodd ei sefydlu gan Awel Aman Tawe (AAT), elusen ynni cymunedol sydd wedi bod yn gweithredu ers 20 mlynedd.
![](https://aat.cymru/wp-content/uploads/2020/02/NewportHighSchool.BenWhittle.jpg)
Meddai’r Cynghorydd Gail Giles, aelod cabinet y cyngor dros addysg a sgiliau: “Rydym wrth ein bodd o weld y ffordd gadarnhaol mae’r disgyblion a’r staff yn ein hysgolion yn cyd-ymweithio â’r prosiect uchelgeisiol hwn.
![](https://aat.cymru/wp-content/uploads/2020/02/NewportHighSchool.jpg)
“Mae nifer o’n hysgolion yn aelodau o brosiect chwaer Egni, fferm wynt Awel Co-op, yn barod, ac maen nhw wedi ymweld â’r tyrbinau gwynt. Fel rhan o waith Egni, bydd porth addysgol ar-lein yn cael ei ddatblygu fel y gall y myfyrwyr ddysgu mwy am yr ynni adnewyddadwy a gynhyrchir ar doeon eu hysgolion.”
Bydd Egni Co-op hefyd yn darparu cymorth addysgu/gwersi penodol sy’n ymgysylltu â’r cwricwlwm Cymreig newydd drwy swyddog ynni penodedig a fydd yn ymweld ag ysgolion.